Japonia często nazywana jest Imperium Znaków, sami Japończycy zaś myślą wzrokiem odczytując symbole. Znane powiedzenie oczy są zwierciadłem duszy (czy też po japońsku oknem: 目は心の窓 – Me wa kokoro no mado) nabiera w ich przypadku dość szczególnego znaczenia, odsłaniając jakoby element japońskiego alter-ego.
Narzędzie wzroku w takiej rzeczywistości staje się zatem kluczem poznania. Co jak szwankuje?
Jak na ironię, wedle aktualnych statystyk, aż 74% Japończyków nosi okulary. Ich wada wzroku raczej oscyluje daleko od jednostki 1.0 logMAR… Ale co to w ogóle oznacza?!
Badanie wzroku w Japonii
W Europie przyzwyczajeni jesteśmy do odczytywania liter na tablicy. Tworzą one pewnego rodzaju piramidkę: na jej szczycie króluje tłuste E, a następnie stopniowo schodzi do coraz drobniejszych znaków łacińskiego alfabetu; tak odczytujemy ostrość naszego wzroku. Fachowo nazywane jest to tablicą Snellena, opatentowaną przez holenderskiego lekarza pod koniec XIX wieku. Ale w Japonii, gdzie nasze litery nie są głównym sposobem komunikacji, używa się innego format. Nazywamy go pierścieniami Landolta, opracowanego przez szwajcarskiego okulistę zaledwie kilka dekad po wysiłkach Holendra.
Wykres Landolta przedstawia okręgi o różnych rozmiarach, każdy z małym otworem. Jeśli poprawnie określicie kierunek otworu dla koła o danym rozmiarze, nie musicie martwić się o spory wydatek związany z kupnem okularów. Podczas badania możliwe są cztery odpowiedzi:
- Góra: 上 (ue)
- Dół: 下 (shita)
- Lewo: 左 (hidari)
- Prawo: 右 (migi)
Jeśli spotkacie się z takim wykresem w gabinecie, niektóre z okręgów (jak na przykład ten dołączony do tego wpisu) będą miały otwory po przekątnej, co jest nieco podchwytliwe. Ale odpowiedzi są równie proste:
- Lewa górna: 左上 (hidari-ue)
- Prawa górna: 右上 (migi-ue)
- Lewa dolna: 左下 (hidari-shita)
- Prawa dolna: 右下 (migi-shita)
Jak mierzymy?
Kolejną różnicą jest to, że ostrość wzroku, w stosunku do europejskich standardów, także mierzy się nieco inaczej. W naszym systemie 6/6 to idealna wizja i sokoli wzrok. Przykładowo, jeśli nasza wada to 6/12 oznacza to, że widzimy wyraźnie otoczenie w odległości 6 metrów, wówczas, gdy inni z „normalnym wzrokiem” widzą je w odległości 12 metrów. W Japonii z kolei, używa się do tego tzw. skali logMAR. Osoba nienosząca okularów powinna mieć w tej jednostce 0.0, podczas gdy liczby do 2.0 oznaczają stopniowo pogarszający się wzrok. Istnieje tam także pewien alternatywny system dziesiątkowy, w którym 1.0 jest ekwiwalentem naszego 6/6. Zatem, nasza skala jest liniowa, a ich — logarytmiczna (podobne skale stosuje się m.in. w Wielkiej Brytanii i Australii). Wyniki uzyskanie w badaniach w zastosowaniu różnych tablic są bardzo zbliżone, ale nie są równoważne. Oczywiście, jeśli okulista „jest na sali” niech się wypowie?!
Dobrą wiadomością w tym wszystkim jest to, że o ile potraficie odpowiedzieć na kilka prostych, niemal jednowyrazowych odpowiedzi, powinniście poradzić sobie z badaniem okulistycznym w Japonii. Jeśli chcecie poćwiczyć swój wzrok już teraz, łapcie kilka słówek, które mogą się Wam w gabinecie przydać:
Słówka
視力検査表 – shiryokukensahyō lub 視力表 – shiryokuhyō = tablica badania ostrości wzroku
眼科 – ganka = optyka
眼科医 – gankai = okulista (lekarz)
検眼 – kengan = badanie wzroku
検眼医 – kengan’i = optyk