Jakiś czas temu opowiadaliśmy Wam o savoir-vivre’u szpitalnego お見舞い – omimai, czyli odwiedzin pacjentów w Japonii. Wspominaliśmy wówczas, że przybytki lekarskie diametralnie różnią się od tych, które znamy w Polsce: zespoły lekarzy – specjalistów każdej dolegliwości chorego, szczegółowe raporty z przeprowadzonych zabiegów, doskonale wyszkolona ekipa pielęgniarek (i sporo pielęgniarzy!). Łatwo było zapomnieć o polskiej szpitalnej diecie-cud, bo posiłki przygotowywane są przez dietetyka w duchu każdej z pór roku. A ile to kosztuje? Jak wygląda taka opieka? O tym w dzisiejszym wpisie!
Japoński system zdrowia
Obywatele Japonii mają dłuższą średnią długość życia niż ktokolwiek inny na świecie, prawdopodobnie ze względu na doskonałą opiekę zdrowotną w tym kraju. System ten kładzie duży nacisk na opiekę profilaktyczną zamiast opieki reaktywnej (tak powszechnej w innych systemach opieki zdrowotnej). Ten japoński oferuje również bezpłatne badania przesiewowe w kierunku niektórych chorób i doskonałe programy prenatalne.
Obywatele Japonii zazwyczaj nie mają jednego dedykowanego lekarza rodzinnego, jak to jest u nas w Polsce. Jest stosunkowo niewielu lekarzy ogólnych, ponieważ większość lekarzy ma podspecjalizację. Tam, udajemy się bezpośrednio do specjalisty, którego potrzebujesz w przypadku swojej choroby.
W wielu innych krajach istnieje przepaść między miastem a wsią, gdzie lekarze gromadzą się w miastach i wolą pracować na obszarach miejskich niż wiejskich. Jednak w Japonii można zaobserwować coś zupełnie odwrotnego. Istnieje nierównomierna dystrybucja lekarzy, z korzyścią dla obszarów wiejskich nad miejskimi. Lekarze wolą być przypisani do wsi, twierdząc, że doświadczają wyższej jakości życia poza obszarami metropolitalnymi i mniej stresującego środowiska pracy.
Japoński system medyczny zapewnia powszechną opiekę zdrowotną. Nowoczesny japoński system opieki zdrowotnej zaczął się rozwijać tuż po restauracji Meiji wraz z zetknięciem się z medycyną zachodnią. Pierwsza forma publicznej opieki zdrowotnej rozpoczęła się w 1927 roku. Do 1961 roku ewoluował on w system powszechnego ubezpieczenia dostępnego dla mieszkańców, obcokrajowców i emigrantów.
Ile to kosztuje?
Japoński publiczny system opieki zdrowotnej znany jest jako Społeczne Ubezpieczenie Zdrowotne (健康保険– Kenkōhoken). SUZ dotyczy każdego, kto jest zatrudniony w pełnym wymiarze godzin w średniej lub dużej firmie. Około 5% jest potrącane z pensji na jego opłacenie, a pracodawcy pokrywają ten koszt.
Każdy, kto nie kwalifikuje się do SUZ, jest objęty japońskim krajowym ubezpieczeniem zdrowotnym (国民健康保険 – Kokuminkenkōhoken). Osoby kwalifikujące się do planu KUZ to osoby samozatrudnione. Obejmuje on również osoby pracujące dla małych firm i osoby bezrobotne. Kwota wpłacana do KUZ zależy od dochodu.
Przyjmuje się, że rząd pokrywa 70% kosztów opieki zdrowotnej związanych z wizytami lekarskimi, wizytami w szpitalu, a nawet receptami. Pacjenci płacą za pozostałe 30% kosztów opieki zdrowotnej. Stosunek ten może jednak ulec zmianie na korzyść pacjenta, w zależności od poziomu jego dochodów.
Koszt wizyt lekarskich i szpitalnych jest ustalany przez komisję rządową, w skład której wchodzą lekarze. Co dwa lata opłaty są dostosowywane na podstawie zaleceń komitetu. Pozwala to rządowi odpowiednio reagować na zmiany w gospodarce, aby zapewnić, że opieka zdrowotna pozostanie przystępna cenowo.
47 regionów Japonii jest odpowiedzialnych za wdrażanie zasad, przepisów i harmonogramu opłat. Mają one również swobodę w ustalaniu lokalnego budżetu, aby odzwierciedlać i reagować na regionalne problemy zdrowotne.
Gminy regionalne zarządzają również opieką pielęgniarską. Usługa ta kosztuje dodatkowe 2% składki wymaganej od obywateli powyżej 40 roku życia. Koszt ten pokrywa wydatki związane z opieką długoterminową i domami opieki.
Dostosowanie opłaty planowej zapobiega również oszustwom lekarzy i nadmiernemu zalecaniu niektórych usług w celu uzyskania powiązanej opłaty. Jeśli komisja stwierdzi, że określone testy są nadmiernie zlecane, obniży ich koszt, aby uczynić je mniej lukratywnymi dla lekarza przepisującego.
Jak to wygląda w przypadku obcokrajowca?
Ubezpieczenie zdrowotne w Japonii dla obcokrajowców posiadających kartę pobytu i przebywających w kraju dłużej niż trzy miesiące jest dostępne za pośrednictwem KUZ. Ci, którzy pracują w większej firmie, mogą ubiegać się o SUZ.
Jednak emigranci, którzy czekają na przetworzenie dokumentów KUZ, są w zawieszeniu. Nie byliby objęci ubezpieczeniem, chyba że przywieźliby do Japonii swoje prywatne międzynarodowe ubezpieczenie zdrowotne. Japoński system ubezpieczeń zdrowotnych nie obejmuje turystów i innych osób podróżujących krótkoterminowo do kraju. Powinni oni mieć własne ubezpieczenie podróżne w Japonii na wypadek nagłych wypadków medycznych.
Czy jest publiczna i prywatna służba zdrowia?
W Japonii organizacje nastawione na zysk nie mogą prowadzić szpitali i klinik. Zgodnie z prawem, Japończycy uznają szpitale za organizacje non-profit. Lekarze podejmują decyzje zarządcze i administracyjne w szpitalach. Kliniki również muszą być własnością lekarzy i być przez nich zarządzane. Branża opieki zdrowotnej nastawiona na zysk koncentruje się głównie na zabiegach kosmetycznych.
Około 90% uprawnionych obywateli i mieszkańców jest zapisanych do publicznego systemu opieki zdrowotnej. Większość osób posiada również dodatkowe prywatne ubezpieczenie zdrowotne w Japonii. Prywatne ubezpieczenie odgrywa rolę uzupełniającą, oferując dodatkowe świadczenia na życie i choroby krytyczne. Pokrywa również koszty innych procedur, takich jak ortodoncja.
Plusy i minusy
Podczas gdy standardy fizycznej opieki zdrowotnej są bliskie ideałowi, Japonia nie jest tak postępowa pod względem opieki psychiatrycznej. Praktyki takie jak izolacja lub ograniczenia, od dawna dyskredytowane jako podstawowe narzędzia leczenia w innych krajach, są stosunkowo powszechne w Japonii. Dostęp do leczenia psychiatrycznego pozostaje stygmatyzowany, szczególnie wśród kobiet.
Japonia zmaga się również z czasem oczekiwania w szpitalach. Większość populacji nie ma lekarza rodzinnego. Zamiast tego odwiedzają specjalistów bezpośrednio, gdy czują się chorzy. Pacjenci nie są jednak pewni, gdzie się zwrócić, gdy cierpią z powodu wielu objawów. Nawet jeśli ich dolegliwości są niewielkie, zwracają się do szpitali, w których pracuje wielu specjalistów. W związku z tym, lekarze i pielęgniarki zajmują się mniej pilnymi przypadkami w szpitalnych izbach przyjęć.
Obywatele Japonii mają najdłuższą średnią długość życia na świecie, a krajowy system opieki zdrowotnej nieustannie poszukuje sposobów na lepszą obsługę dużej i starzejącej się populacji. Do 2050 roku 40% Japończyków będzie miało ponad 65 lat. Dlatego też rząd musi stworzyć lepszy system opieki zdrowotnej.
Bariery językowe stanowią poważny problem dla pacjentów, dla których język japoński nie jest językiem ojczystym. Podczas gdy wiele szpitali często posiada anglojęzyczny personel, w Japonii nie zawsze tak jest.