Partykuły に i で
Na początku swojej nauki japońskiego natrafiamy na partykuły に (ni) oraz で (de), które można przetłumaczyć na polski jako „w”. Skąd jednak wiadomo, której partykuły użyć w którym przypadku? Ten wpis pozwoli Wam pozbyć się wątpliwości na ten temat.
Na początku wymienię te funkcje partykuły Nİ i DE, które rzadziej bywają ofiarami pomieszania z innymi. Potem przejdę do wyjaśnienia różnic w użyciu w przypadkach, gdzie mimo podobnych okoliczności możemy użyć tylko に lub で.
Podstawy に i で
Partykuły に używamy, gdy:
-
- chcemy wskazać konkretny punkt w czasie 12時に昼ご飯を食べます。(Jūniji ni hirugohan o tabemasu.) „Zjem obiad o dwunastej”
-
- chcemy użyć dopełnienia dalszego (zwykle jest to odbiorca czynności) 母に花を上げました。 (Haha ni hana o agemashita.) „Dałem mamie kwiaty”
-
- mówimy o celu, do którego się udajemy (przenosimy kogoś lub coś w jakieś miejsce) 家に帰ります。(Ie ni kaerimasu.) „Wracam do domu”
Partykuły で użyjemy zaś, kiedy:
-
- opisujemy narzędzie/sposób, którym dokonujemy jakiejś czynności (za pomocą czegoś) トラムで行きます。 (Toramu de ikimasu.) „Pojadę tramwajem”
-
- mówimy o przyczynie danego zdarzenia 風邪で声が出ません。 (Kaze de koe ga demasen.) „Przez grypę straciłem głos”
Co, gdy obie partykuły oznaczają „w”?
Obu partykuł używamy, aby określić miejsce:
①ポズナンに住みました。 (Pozunan ni sumimashita.) „Mieszkałem w Poznaniu”
②学生が教室にいます。 (Gakusei ga kyōshitsu ni imasu.) „Uczniowie są w sali”
③居酒屋でウォッカを飲みました。 (Izakaya de wokka o nomimashita.) „Napiłem się wódki w izakayi”
④図書館で本を読んでいます。 (Toshokan de hon o yonde imasu.) „Czytam książkę w bibliotece”
Partykuły に używamy, gdy mówimy o czynności trwającej jako jakiś stan. Kiedy zamieszkacie w Poznaniu, Wasz pobyt w tym mieście wciąż będzie trwał. Jeśli usiądziecie na krześle (椅子に座る, isu ni suwaru), Wasz stan zmieni się z, cóż, stania, na siedzenie. Do tego przecież przenosicie swoje cztery litery na krzesło, więc pasowałoby tu i wcześniejsze wyjaśnienie z przemieszczaniem się. Czasowniki いる (iru) i ある (aru) to najjaśniejsze przykłady tego jak に łączy się z byciem w jakimś stanie, w trwaniu w nim.
W pozostałych przypadkach, kiedy robimy coś w jakimś miejscu, poświęcamy się wykonywaniu danej czynności używamy で. Nic się wtedy z nami nie dzieje, nie zmienia się nasz stan. Nieważne czy pijemy wódkę, czytamy książkę, czy śpiewamy pieśni w kościele (教会で歌を歌う, kyōkai de uta o utau), przez cały czas trwania czynności poświęcamy się jej wykonywaniu.
Tym sposobem możemy rozdzielić, do których czasowników powinniśmy użyć partykuły に, a do których で.
