Różnica pomiędzy ご馳走 a おごる:etykieta japońskiej gościnności.

kursy japońskiego

Jeśli mielibyśmy wymienić cechy narodowe Japończyków, prawdopodobnie pierwsze słowa, które przyszłyby nam do głowy to „życzliwość”, „serdeczność” lub „troskliwość”. W naszej wyobraźni jawią się oni jako zawsze uśmiechnięci i gotowi do pomocy. Sam Japończyk zaś powiedziałby na to jedno: おもてなし (omotenashi).

Tajemnicze słowo おもてなし odkrywa przed nami definicję ważnych dla ich kultury konceptów. 
おもて (omote) to nasza „publiczna twarz”, maska, którą zakładamy dla świata zewnętrznego [w opozycji do うら (ura), która jest „prawdziwym obliczem”]. Z koeli なし (nashi)  tłumaczymy jako „bez (czegoś)”. Razem おもてなし oznacza, że pozbywamy się fałszywej maski uprzejmości i obnażamy swoje autentyczne ja, pragnąc czyjegoś szczęścia. 

Najlepszym sposobem, by doświadczyć おもてなし to pobyt w tradycyjnym domu z japońską rodziną. Każdy gość traktowany jest ze szczególną starannością i dbałością o szczegóły. Nie zabraknie na stole miejscowych potraw, a opowieści o rodzinie i przodkach nie będą miały końca. Sam pobyt ma przybliżyć nas do japońskich obyczajów i tradycji. Potrafią planować to z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. Wszystko po to, byśmy poczuli się na tyle szczególnie zaopiekowani, że z wrażenia wymsknie się nam jedynie ご馳走になりました (gochisō ni narimashita). O odwiedzinach po japońsku więcej tutaj.

そう vs おごる

そうする (gochisō suru) oznacza nie tylko „częstowanie kogoś posiłkiem” [pomimo, iż samo ごそうさま (gochisō sama) mówi się zawsze po posiłku!], ale przede wszystkim „zająć się kimś, zaopiekować, zatroszczyć czy ugościć”. Podkreśla, że gospodarz faktycznie przygotował się na nasze przybycie i poza starannym opracowaniem menu, sprawił, że poczuliśmy się jak w domu.  

Przykładowo, na dzień matki postanowiliśmy zaplanować dla niej cały wieczór i zabrać ją do włoskiej restauracji: 

ははおやにイタリアりょうをごそうした。― Zabrałem mamę na włoskie jedzenie. (Haha ni itaria ryouri wo gochisoushita)

Innym razem, nasz podwładny w firmie wyciągnął nas na wykwintne sashimi, oczywiście nie dołożyliśmy do tego ani grosza: 

にさしみをごごそうした。― Podwładny poczęstował mnie sashimi. (Buka ni sashimi wo gochisoushita)

Musimy pamiętać, że ごそう używane będzie zwykle w stosunku do osób starszych bądź wyżej od nas postawionych. Wyraża wdzięczność i jest słowem podziękowania. 

おごる (ogoru) natomiast bliżej do „stawiania komuś czegoś” lub po prostu „fundować, płacić lub pokrywać”. W odróżnieniu do ごそう (gochisō) ma dużo mniej formalny wydźwięk i często występuje w żartobliwym kontekście. 

Przenieśmy się do knajpy, do której zaprosiliśmy swoich znajomych na kolację urodzinową: 

こんかいわたしのおごりね!♪― Tym razem to ja stawiam! (Konkai wa watashi no ogori ne!)

Kolejnym razem w barze spotykamy dziewczynę, która od razu wpadła nam w oko: 

いっぱいおごるよ!― Postawię ci jednego! (Ippai ogoru yo!)

Innym znaczeniem czasownika おごる (ogoru) jest „prowadzić beztroskie i niefrasobliwe życie”, lekką ręką trwoniąc pieniądze nie mając nad tym kontroli. Nazywa się to おごりのあるせいかつ (ogori no aru seikatsu). O osobie, która ma wybredne i wyszukane podniebienie mówi się często くちおごっているひと (kuchi ga ogotte iru hito).

Czy czujecie w tych słowach ducha おもてなし, który ukazuje przed nami prawdziwą twarz japońskiej gościnności? Taka właśnie ich うら.

Może Ci się spodobać: