W szerokim wachlarzu japońskich systemów pisma niektóre znaki niosą ze sobą nie tylko znaczenie językowe, ale także tajemnice historyczne. Wśród nich jest symbol へ, znany jako „he” zarówno w hiraganie, jak i katakanie. Pozornie prosty znak, stawia intrygujące pytanie: Dlaczego ten symbol wygląda tak samo w obu skryptach? Czy naprawdę jest identyczny i skąd się wziął?
Symetria へ – he
Kiedy napotykamy へ, czy to w kontekście hiragany, czy katakany, wrażenia wizualne są niezaprzeczalnie takie same. Łagodna krzywa, po której następuje pozioma kreska, sprawia, że jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych znaków w obu systemach pisma. W hiraganie reprezentuje sylabę „he” (へ), a w katakanie ma tę samą wartość dźwiękową dla obcych słów zapożyczonych (ヘ).
Czy rzeczywiście jest taki sam?
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że へ jest rzeczywiście identyczny zarówno w hiraganie, jak i katakanie. Jednak bliższa analiza ujawnia subtelną różnicę w grubości kreski, szczególnie zauważalną w pismach odręcznych. W hiraganie kreska jest zwykle cieńsza, podczas gdy w katakanie jest nieco grubsza. Różnice te można przypisać różnemu rozwojowi historycznemu skryptów.
Pochodzenie へ – he
Aby zrozumieć pochodzenie へ, zagłębiamy się we wczesną historię japońskich systemów pisma. Hiragana i katakana wyłoniły się z kanji, znaków logograficznych zapożyczonych z języka chińskiego. Katakana, początkowo używana przez buddyjskich mnichów do adnotacji tekstów, ostatecznie przekształciła się w skrypt do transkrypcji i obcych słów.
Symbol へ ma swoje korzenie w starożytnym kanji, w szczególności w znaku 部 (wymawiane bu). 部pierwotnie przedstawiał drzwi, bramę lub sekcję, sugerując poczucie ruchu lub kierunku; być może stąd stał się on następnie partykułą kierunkową. Z biegiem czasu, gdy kanji ewoluowało w hiraganę i katakanę, znak uprościł się do obecnej formy へ.
Rola językowa へ – he
We współczesnym języku japońskim へ odgrywa kluczową rolę gramatyczną. W hiraganie często oznacza kierunek ruchu lub miejsce docelowe działania. Na przykład w wyrażeniu 学校へ行く – gakkou he iku, oznaczającym idę do szkoły, へ wskazuje kierunek działania.
Podobnie w katakanie, へ służy w zapożyczeniach, gdzie zachowuje swoją funkcję reprezentowania dźwięku he. Na przykład ヘリコプター – herikoputaa oznacza helikopter, gdzie へ pojawia się jako część transliteracji angielskiego słowa.
Symbol unifikacji
Wspólny wygląd へ zarówno w hiraganie, jak i katakanie może być postrzegany jako symbol zjednoczenia w japońskim systemie pisma. Pomimo różnych celów i trajektorii historycznych, hiragana i katakana znajdują wspólną płaszczyznę w tym znaku, wypełniając lukę między rodzimymi japońskimi słowami a zagranicznymi zapożyczeniami.